Tijdens het culturele stadsfestival Antwerpen Barok 2018. Rubens inspireert plaatst het M HKA, het Museum van Hedendaagse Kunst Antwerpen, de geest van de barokmeesters tegenover de visie van hedendaagse topkunstenaars. Met de tentoonstelling Sanguine/Bloedrood wil curator Luc Tuymans de bezoeker overweldigen door sleutelwerken uit de barok van onder anderen Francisco de Zurbarán, Caravaggio en Anthony van Dyck in dialoog te plaatsen met werk van klassieke hedendaagse meesters, zoals On Kawara en Edward Kienholz, aangevuld met nieuw werk van hedendaagse sterren zoals Zhang Enli, Takashi Murakami, Michaël Borremans, Sigmar Polke en Tobias Rheberger.

antwerpenbarok2018.be

Sanguine/Bloedrood. Luc Tuymans on Baroque

(c)image: M HKA, Courtesy Studio Luc Tuymans
El Léon de Caracas (The Lion of Caracas), 2002
Video , 00:07:50
single channel video projection, color, sound

Javier Téllez (1969) thematiseert het politiek-economische verval van zijn geboorteland Venezuela aan de hand van een video-installatie waarin de Leeuw van Caracas – het symbool van de hoofdstad – centraal staat. Zijn documentaire benadering hiervan wordt gekenmerkt door een grote theatraliteit, en zet die in om op een onuitgesproken manier de maatschappelijke gevolgen in beeld te brengen van de politieke corruptie en aanhoudende klassenstrijd die het land teisteren. Naast oorlogsgebieden is Caracas een van de gevaarlijkste stad ter wereld, maar Téllez toont in zijn film geen rechtstreeks geweld. Hij zoemt integendeel in op de blinde adoratie die ontstaat als de leeuw wordt binnengedragen als een nationale held. Het is een onstuimig en tegelijk absurd tafereel. De opgevulde namaakleeuw wordt langs duizelingwekkende trappen door een sloppenwijk gedragen, geflankeerd door vier gewapende agenten in uniform. De Leeuw lijkt hier de plaats in te nemen van een processie-heilige, al kan het ook een lijk zijn van een ranchito dat onder politiebegeleiding wordt weggedragen. Wanneer de omstaanders, voornamelijk kinderen, het immobiele dier trachten aan te raken, deinzen de agenten onhandig terug, als een teken van gewapende onmacht. Zonder geluid of dialoog ziet de kijker de dualiteit van politiek verval, dat in beeld wordt gebracht op een quasi-epische manier. De namaakleeuw en de nep-agenten suggereren de setting van een heroïsch gebeuren, van iets dat tijdloos en monumentaal zou kunnen zijn, maar het overduidelijk niet meer is.

Muziek: José Angel Lamas, Popule Meus, 1801

Tekst: Hans Willemse