Sanguine / Bloedrood

Vanaf de jaren zeventig voltrekt het artistieke bestaan van Edward Kienholz zich meer en meer in Europa, voornamelijk Berlijn, waar hij samen met zijn vrouw zijn oeuvre verder uitdiept. In 1972 wordt het duo door Harald Szeeman gevraagd om deel te nemen aan documenta 5, waar de installatie Five Car Stud wordt getoond: negen levensgrote figuren, vijf auto's, verschillende bomen en een vrachtwagenlading zand. De installatie beschrijft een cirkel van blanke mannen, verlicht door de koplampen van de omgevende auto's, die een geknevelde zwarte man omknellen, aftuigen en castreren, terwijl in een van de auto's een kind en een blanke vrouw – de metgezel van het slachtoffer – met machteloze ontreddering het tafereel ondergaan. Five Car stud is een tijdloze mokerslag. Een uppercut in de plexus solar van de blanke suprematie en het onversneden racisme van de Amerikaanse urban seventies.

Na documenta verdwijnt de installatie in een Japanse collectie, en wordt 40 jaar lang niet meer getoond, tot er enkele jaren geleden een hernieuwde belangstelling voor ontstaat. Luc Tuymans wil Five Car Stud in Antwerpen tonen zoals het in 1972 op documenta gebeurde: buiten het circuit, in de verduistering van een grote dome die opgetrokken zal worden op de as tussen het M HKA en het KMSKA. Het belang van de installatie, als verbindende factor tussen de barokschilderijen en de hedendaagse kunst, is niet alleen de thematiek die tot de titel Sanguine/Bloedrood heeft geleid, maar ook de filmische setting van de opstelling.

Te zien tot 03.09.2018

Tekst: Hans Willemse